Δέκα ιστοσελίδες χρήσιμες για το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών

1. TLG (Thesaurus Linguae Grecae):

Ο γνωστός ως «Θησαυρός» της Αρχαιοελληνικής Γραμματείας αποτελεί μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων που περιλαμβάνει όλα τα σωζόμενα αρχαιοελληνικά κείμενα μέχρι το 600 μ.Χ. καθώς και ιστοριογραφικά, λεξικογραφικά κείμενα και σχόλια έως το 1453. Αποτελεί προϊόν ερευνητικού προγράμματος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (Irvine) που ξεκίνησε με έμπνευση της M. McDonald το 1972 και βρίσκεται σε εξέλιξη. Η ολοκληρωμένη μορφή κυκλοφορεί σε CD-Rom, ενώ στην ιστοσελίδα http://www.tlg.uci.edu/ είναι προσιτός ένας πιο περιορισμένος αριθμός κειμένων.

Είναι προφανές ότι η πρόσβαση σε έναν ανάλογο Θησαυρό, εφόσον είναι εφικτή, δημιουργεί διαφορετικές δυνατότητες για τον καθηγητή των Αρχαίων Ελληνικών, ο οποίος μπορεί να δημιουργήσει το δικό του σώμα κειμένων, να εντοπίσει τη συχνότητα όρων και φαινομένων, να αναζητήσει παράλληλα χωρία. Λόγω του υψηλού κόστους βέβαια η προσπέλαση του δίσκου δυσχεραίνεται.

2. Perseus (http://www.perseus.tufts.edu/):

Πρόκειται για πλουσιότατη ψηφιακή βιβλιοθήκη, η οποία οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Tufts της Μασσαχουσέτης και περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων κείμενα Αρχαίων Ελλήνων και Λατίνων συγγραφέων στο πρωτότυπο και σε αγγλική μετάφραση, σχόλια στα κείμενα, για τα Αρχαία Ελληνικά το λεξικό L-S, εγχειρίδια γραμματικής και εργαλεία μορφολογικής και στατιστικής ανάλυσης των λέξεων, συλλογή με δείγματα αρχιτεκτονικής, γλυπτικής, αγγειογραφίων, νομισμάτων, τοποθεσίες με αρχαιολογικό ενδιαφέρον, βιβλιογραφία.

Ο καθηγητής –αλλά με την κατάλληλη καθοδήγηση και οι μαθητές– μπορούν να ανατρέξουν στον Περσέα, προκειμένου να αναζητήσουν κείμενα, να τα επεξεργαστούν, να εντοπίσουν παράλληλα χωρία, να εξετάσουν έργα τέχνης, να λάβουν υπόψη τα ιστορικο-πολιτισμικά συμφραζόμενα μέσω της συνοπτικής ιστορίας που παρατίθεται, να βοηθηθούν στη μελέτη τους από τις αποτελεσματικές μηχανές αναζήτησης ξεφεύγοντας από τη γραμμική διάταξη ενός παραδοσιακού βιβλίου.

3. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (http://www.komvos.edu.gr/)

Ο «Ηλεκτρονικός Κόμβος για την υποστήριξη των διδασκόντων την ελληνική γλώσσα» αποτελεί έργο που υλοποιήθηκε από το Κέντρο Ελληνικής γλώσσας ως μία προσπάθεια «επιμόρφωσης» των φιλολόγων. Για τα Αρχαία Ελληνικά υπάρχουν πλούσια στοιχεία σχετικά με τη Λυρική Ποίηση και τη Μετάφραση. Ο Κόμβος παρουσιάζει όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για τους καθηγητές άλλων ειδικοτήτων αλλά και για τους μαθητές που επιθυμούν να ασχοληθούν περισσότερο με ζητήματα της γλώσσας και να χρησιμοποιήσουν λεξικά και σώματα κειμένων. Ως προς τα λεξικά πολλαπλές δυνατότητες παρέχονται από την παράλληλη χρήση τους.

Το έργο του Κόμβου ανανεώθηκε στην «Πύλη της Ελληνικής Γλώσσας» (http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html). Σε σχέση με τα Αρχαία Ελληνικά κρίνεται σημαντική η συμπερίληψη λεξικού, η ψηφιοποίηση των αρχαιοελληνικών κειμένων που διδάσκονται στο σχολείο καθώς και η δυνατότητα συνεξέτασης περισσότερων μεταφράσεων για κάθε χωρίο. Το λεξικό καθώς και το σώμα κειμένων και οι μεταφράσεις αποτελούν χρήσιμα εργαλεία και για τους μαθητές. Στη διδασκαλία του αρχαιοελληνικού λεξιλογίου ο καθηγητής μπορεί να βοηθηθεί από τη μεταφορά σε ψηφιακή βάση του εγχειριδίου Ο Σχηματισμός των λέξεων στην Αρχαία Ελληνική του Α. Debrunner.

4. Didaskalia (http://www.didaskalia.net/)

Πρόκειται για ένα επιστημονικό περιοδικό που κυκλοφορεί αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή σχετικά με το ελληνορωμαϊκό θέατρο˙ για τον καθηγητή που διδάσκει Αρχαία είναι χρήσιμα τα στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη του θεάτρου καθώς και το πλουσιότατο εικονογραφικό υλικό.

Στην Ελλάδα έχει δημιουργηθεί σε σχέση με τον ίδιο τομέα το Κέντρο Αρχαίου Δράματος, τις δράσεις του οποίου μπορεί κανείς να ανιχνεύσει στην αντίστοιχη ιστοσελίδα (http://www.ancientgreekdrama.gr/gr/index1.html).

5. Εκπαιδευτική Πύλη (http://www.e-yliko.gr/)

Στον χώρο αυτό ο φιλόλογος μπορεί να αναζητήσει πλούσιο υλικό σχετικά με τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών κειμένων, να εντοπίσει λογισμικό, καθώς και περαιτέρω συνδέσμους για διερεύνηση.

6. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.ime.gr/)
Σύμφωνα με τον H. Gardner (The Disciplined Mind, Νέα Υόρκη 1999, σ. 44) «η τεχνητή νοημοσύνη και η εικονική πραγματικότητα είναι δύο μορφές τεχνολογίας που συνδέονται με τους υπολογιστές και επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την εκπαίδευση. (…) Ο ρόλος των εγχειριδίων και των πολιτιστικών επισκέψεων θα εκπληρώνεται πλέον [σε μεγάλο βαθμό] στην εικονική πραγματικότητα.» Στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού οι μαθητές μπορούν μεταξύ των άλλων να βιώσουν όψεις της Εικονικής Πραγματικότητας και να γνωρίζουν έτσι «από κοντά» άλλους τόπους και εποχές. Γενικότερα η τεχνολογία των πολυμέσων συνδυάζεται με τις δραστηριότητες του Ιδρύματος˙ οι εκθέσεις συνοδεύονται από σειρά διαδραστικών εφαρμογών.

7. Βρετανικό Μουσείο (http://www.ancientgreece.co.uk/menu.html)

Στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα μπορούν καθηγητές και μαθητές να εντοπίσουν διαδραστικά προγράμματα σχετικά με ποικίλες πτυχές του αρχαιοελληνικού κόσμου.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει αντίστοιχα για τις δραστηριότητες που προτείνει και ο διαδικτυακός τόπος «BBC Ancient Greece Website».

8. Ιστοσελίδα Τ. Γιακουμάτου (http://www.netschoolbook.gr/)

Πλούσιο υλικό (άρθρα αλλά και διδακτικές προτάσεις, έμφαση στη σύνδεση της διδασκαλίας με τις νέες τεχνολογίες) μπορεί να αναζητήσει ο καθηγητής και στην Ιστοσελίδα της Τερέζας Γιακουμάτου.

Επιπλέον, η ελληνόγλωσση βιβλιογραφία σχετικά με τα είδη της αρχαιοελληνικής γραμματείας έχει συγκεντρωθεί στον Ελληνικό Φιλολογικό Ιστοχώρο που είναι γνωστός ως Pagina Philologiae (http://www.philology.gr/).

Αξιόλογο είναι επίσης το υλικό που παρατίθεται στην ιστοσελίδα http://abnet.agrino.org/.

9. Η σειρά λογισμικού Θύμησις, που δημιουργήθηκε από τον ΙΕΛ (Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου), έχει ως στόχο τη διδασκαλία της αρχαιοελληνικής γλώσσας με στοιχεία ιστορίας, πολιτισμού και αρχαιολογίας. Αποτελείται από τον «Ηρόδοτο», το «Ανθολόγιο» και τα «Ομηρικά Έπη» με ενδιαφέρουσες πληροφορίες και εικαστικό υλικό στο πλαίσιο εγκυκλοπαιδειών και εικονικών μουσείων, κείμενα, μεταφράσεις και χρήσιμες ασκήσεις. Για περισσότερες πληροφορίες βλ. www.ilsp.gr/thymisis.html.

10. Περιοδικό «Φιλόλογος» (http://www.geocities.com/filologosgr/)

Πλούσια και αξιόλογη αρθρογραφία μπορεί να αναζητηθεί επίσης στον διαδικτυακό χώρο του περιοδικού Φιλόλογος με έδρα τη Θεσσαλονίκη.

Ασφαλώς άφθονο υλικό σχετικό με κείμενα ή με το ιστορικό πλαίσιο μπορεί να αναζητηθεί σε περισσότερες ιστοσελίδες˙ ενδεικτικό παράδειγμα αποτελούν η ανεύρεση παροιμιών στην «Άσπρη Λέξη» (http://www.asprilexi.com/) και η καταγραφή της επικαιρότητας στα αρχαία ελληνικά (http://www.in.gr/books/arxaia/, www.in.gr/tech/arxaia.asp).

Γενικότερα χρήσιμες πληροφορίες μπορεί να εντοπίσει ο φιλόλογος στις ιστοσελίδες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (http://www.pi-schools.gr/), του Υπουργείου Παιδείας (http://www.ypepth.gr/), του Υπουργείου Πολιτισμού (http://www.culture.gr/) και της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων (http://www.p-e-f.gr/index2.html). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστοσελίδα του ευρωπαϊκού προγράμματος Κίρκη, που έχει ως στόχο την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών από τους κλασικούς φιλολόγους στη διδασκαλία (http://www.circe.be/index.php?lang=gr).