Παρασκευή 27 Απριλίου 2012

Ναπολέων Λαπαθιώτης: "Νυχτερινό"

Ένα φεγγάρι πράσινο, μεγάλο,
που λάμπει μες στη νύχτα -τίποτ' άλλο.

Μια φωνή που γρικιέται μες στο σάλο,
και που σε λίγο παύει -τίποτ' άλλο.

Πέρα, μακριά, κάποιο στερνό σινιάλο
του βαποριού που φεύγει -τίποτ' άλλο.

Και μόνο ένα παράπονο μεγάλο
στα βάθη του μυαλού μου. -Τίποτ' άλλο.

Κ. Ουράνης: "Πότε θ' ανοίξουμε πανιά"

Πότε θ' ανοίξουμε πανιά για τα Νησιά του Νότου,
πότε το ρου θ' ανέβουμε του ποταμού Αμαζόνα;
-Καιρός μας πια να πάψουμε να βλέπουμε μπροστά μας
των ίδιων πάντα λιμανιών τη νυσταγμένη εικόνα!

Ας σβήσει η νέα μας ορμή (σα βήματα στον άμμο
από το κύμα) την παλιάν, ασάλευτη ζωή μας!
Σημαία υψώστε την ψυχή στο πιο αψηλό κατάρτι:
δεν είναι αλήθεια ότι ήρθαμε αργά στην εποχή μας!

Μπορούμε ακόμα μια ζωή να ζήσουμε καινούργια,
αντίς να μαραζώνουμε σαν τον κομμένο δυόσμο:
φτάνει να κάνουμε πανιά σαν τους Θαλασσοπόρους
που μια πατρίδα αφήνοντας - έβρισκαν έναν κόσμο!

Τετάρτη 25 Απριλίου 2012

Αρχαία Ελληνικά Α' Γυμνασίου: Ενότητα 12Α


Ενότητα 12η «Αθήνα και Ατλαντίδα»
Ἐν δὲ δὴ τῇ Ἀτλαντίδι νήσῳ
μεγάλη
       συνέστη
καὶ θαυμαστὴ δύναμις βασιλέων, κρατοῦσα μὲν
          ἁπάσης τῆς νήσου,
          πολλῶν δὲ ἄλλων νήσων
          καὶ μερῶν τῆς ἡπείρου.
Λοιπόν και στη νήσο Ατλαντίδα
συγκροτήθηκε
μεγάλη και άξια απορίας
δύναμη βασιλική,
που επικρατούσε από τη μια σε όλο ανεξαιρέτως το νησί,
και σε πολλά άλλα νησιά και σε τμήματα της ηπειρωτικής γης.
Αὕτη δὲ πᾶσα
         συναθροισθεῖσα εἰς ἓν
ἡ δύναμις
    τόν τε παρ’ ὑμῖν
    καὶ τὸν παρ’ ἡμῖν
    καὶ τὸν ἐντὸς τοῦ στόματος πάντα
                                      τόπον
μιᾷ ποτε
                       ἐπεχείρησεν
ὁρμῇ
                                 δουλοῦσθαι.
Κι όλη αυτή η δύναμη,
αφού συνενώθηκε,

προσπάθησε
        να υποδουλώσει
                   με μια επίθεση
             τον δικό σας τόπο
             και τον δικό μας
             και την περιοχή μέσα από τις
                          Ηράκλειες Στήλες.  
Τότε οὖν
ὑμῶν,
        ὦ Σόλων,
τῆς πόλεως ἡ δύναμις
           εἰς ἅπαντας ἀνθρώπους
                     διαφανὴς [Κ στο Υ]
                       ἀρετῇ τε καὶ ῥώμῃ
                           ἐγένετο˙
Λοιπόν τότε, Σόλωνα,
ξεχώρισε η δύναμη της πόλης σας
σε όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους (= σε όλη την οικουμένη)
  ως προς τη γενναιότητα
  και το σθένος.
πάντων γὰρ
            προέστη [ενν. Υ ἡ πόλις]
                 εὐψυχίᾳ
                 καὶ τέχναις
                     ὅσαι κατὰ πόλεμον
ἐπὶ τοὺς ἐσχάτους
            ἀφικομένη
κινδύνους, |
καὶ κρατήσασα μὲν
                τῶν ἐπιόντων
τρόπαιον
          ἔστησε,|
τοὺς δὲ μήπω δεδουλωμένους
         διεκώλυσε
            δουλωθῆναι,|
τοὺς δ’ ἄλλους
        ἀφθόνως
ἅπαντας
             ἠλευθέρωσεν.
Γιατί ξεχώρισε από όλες στο θάρρος και στις πολεμικές τέχνες,



αφού διέτρεξε τους έσχατους κινδύνους,
και, αφού νίκησε τους επιδρομείς,
έστησε τρόπαιο,


και εμπόδισε αυτούς που δεν είχαν υποδουλωθεί μέχρι τότε να υποταχθούν,

ενώ τους υπόλοιπους
χωρίς φθόνο
όλους ανεξαιρέτως
τους ελευθέρωσε.
Ὑστέρῳ δὲ χρόνῳ
σεισμῶν ἐξαισίων καὶ κατακλυσμῶν
       γενομένων,
ἡ Ἀτλαντὶς νῆσος
           κατὰ τῆς θαλάττης δῦσα
                  ἠφανίσθη˙
Τα επόμενα χρόνια,
αφού έγιναν πολύ δυνατοί σεισμοί και κατακλυσμοί,
η νήσος Ατλαντίδα
βυθίστηκε στη θάλασσα
και εξαφανίστηκε.
διὸ καὶ νῦν
ἄπορον καὶ ἀδιερεύνητον
                   γέγονεν
τοὐκεῖ πέλαγος.
Γι’αυτό και τώρα
έχει γίνει αδιάβατο και ανεξερεύνητο

το πέλαγος εκεί.

συνίσταμαι: σχηματίζομαι, συγκροτούμαι, διαμορφώνομαι (ἵστημι = στήνω)
θαυμάζω: απορώ
κρατέω, -ῶ: επικρατώ
ἅπας - ἅπασα - ἅπαν: όλος ανεξαιρέτως (α- επιτατικό)
συναθροίζομαι: συγκεντρώνομαι
ἐπιχειρέω, -ῶ: προσπαθώ
ῥώμη, ἡ: δύναμη (βλ. την πόλη Ρώμη, βλ. επίσης ρωμαλέος)
προϊσταμαι: ξεχωρίζω
ἀφικομένη: μτχ. β’ αορ. του ρ. ἁφικνέομαι, -οῦμαι (= φθάνω)
τῶν ἐπιόντων: μτχ. ενεστ. του ρ. ἐπέρχομαι (= επιτίθεμαι)
δουλόομαι, -οῦμαι: υποδουλώνομαι
διακωλύω: παρεμποδίζω
ἀφθόνως: χωρίς φθόνο
ἐλευθερόω, -ῶ: ελευθερώνω
δῦσα: μτχ. β’ αορ. του ρ. δύομαι
ἄπορος, -ον: χωρίς πέρασμα
ἀδιερεύνητος, -ον: που δεν μπορεί να εξερευνηθεί
τοὐκεῖ: τὸ ἐκεῖ (κράση με κορωνίδα)
τοὐκεῖ: επιθ. προσδιορ. στο «πέλαγος»


Αρχαία Ελληνικά Α' Γυμνασίου - 10Α


Ενότητα 10Α «Ο Σωκράτης για τη φιλία»
Απόδοση στα ΝΕ
Αυτό ακούω βέβαια από πολλούς, ότι κατά τη γνώμη τους ένας φίλος γνήσιος και καλός είναι το πιο σημαντικό από όλα τα αποκτήματα˙ όμως οι περισσότεροι φροντίζουν περισσότερο για οτιδήποτε άλλο παρά για την απόκτηση φίλων. Γιατί κιόλας αποκτούν με φροντίδα σπίτια και αγρούς και δούλους και κοπάδια και σκεύη, αλλά δεν φροντίζουν να αποκτήσουν κάποιον φίλο, κάτι που ισχυρίζονται ότι είναι το σημαντικότερο αγαθό. Αν και ποιο άλογο ή ποιο ζευγάρι ζώων είναι τόσο χρήσιμο όπως ακριβώς ο ενάρετος φίλος; Και ποιος δούλος είναι τόσο ευμενής και σταθερός; Ή ποιο απόκτημα είναι τόσο χρήσιμο σε όλα; Γιατί ο καλός φίλος αφιερώνεται στην κάλυψη τψν αναγκών του φίλου του και, αν χρειάζεται  να κάνει καλό (ενν. εκείνος) σε κάποιον, τον ενισχύει βοηθώντας τον, και, αν (ενν. εκείνον) τον ταράζει κάποιος φόβος, τον βοηθά μαζί με άλλους, και, όταν (ενν. εκείνος) ευτυχεί, του προσφέρει πολύ μεγάλη ευχαρίστηση, ενώ, όταν (ενν. εκείνος) δυστυχεί, καταβάλλει πάρα πολλές προσπάθειες να τον στήσει πάλι στα πόδια του. Αλλά όμως μερικοί προσπαθούν από τη μια να καλλιεργήσουν δέντρα για τη συγκομιδή, ενώ το πιο εύφορο απόκτημα, που ονομάζεται φίλος, οι περισσότεροι το φροντίζουν με αργό ρυθμό και με την άνεσή τους.
Λεξιλόγιο [να περαστεί στο Ευρετήριο]
ὡς: ότι (δηλ. όμως υποκειμενική γνώμη)
κράτιστος: υπερθ. βαθμός του ἀγαθός, –ή, -όν = α. γενναίος β. καλός
κτῆμα, τό: απόκτημα (κτάομαι, -ῶμαι = αποκτώ)  
ἐπιμέλομαι (+ γεν.) = φροντίζω
μᾶλλον: συγκρ. βαθμός του μάλα (= πολύ) – μᾶλλονμάλιστα
μᾶλλον ἤ: περισσότερο από ...
κτῆσις, ἡ: απόκτηση
καὶ γάρ: γιατί κιόλας
ἀνδράποδον, το: δούλος
ὅς - ἥ - ὅ: (αναφ. αντ.) ο οποίος – η οποία – το οποίο
σκεῦος, τό: αγγείο – σκεύος
μέγιστος: υπερθ. βαθμός του επιθ. μέγαςμείζωνμέγιστος
φημί: ισχυρίζομαι
καίτοι: αν και
ζεῦγος, τό: (εδώ) ζευγάρι ζώων
οὕτω(ς) + επίθετο: τόσο
ὥσπερ: όπως ακριβώς
τάττω: ορίζω
εὖ ποιῶ: ωφελώ
εὖ πράττω: ευτυχώ
εὐφραίνω: ευχαριστώ
ἔνιοι, -αι, -α: μερικοί
πειράομαι, -ῶμαι: προσπαθώ
θεραπεύω: καλλιεργώ
καλέομαι, -οῦμαι: ονομάζομαι
ἀνειμένως: με άνεση – χωρίς βιασύνη και σπουδή

*** ΠΡΟΣΟΧΗ:
Αν θέλετε να ψάξετε κάτι σε Αρχαίο Ελληνικό Λεξικό, μπορείτε να βρείτε στο Διαδίκτυο το Λεξικό Liddell & Scott (Greek-English)

    

Δευτέρα 23 Απριλίου 2012

Ένα βίντεο για την εκπαίδευση κατά την Αναγέννηση

Ένα βίντεο για χρήσιμες αρχές της εκπαίδευσης

http://youtu.be/nZNMMky0ABA

Διαβάστε και την επιστολή του Lincoln στον δάσκαλο του γιου του:

He will have to learn, I know, 
that all men are not just,
all men are not true.
But teach him also that 

for every scoundrel there is a hero;
that for every selfish Politician, 

there is a dedicated leader...
Teach him for every enemy there is a 

friend,

Steer him away from envy,
if you can,
teach him the secret of
quiet laughter.

Let him learn early that 

the bullies are the easiest to lick... Teach him, if you can,
the wonder of books... 
But also give him quiet time 
to ponder the eternal mystery of birds in the sky,
bees in the sun, 
and the flowers on a green hillside.

In the school teach him 

it is far honourable to fail 
than to cheat... 
Teach him to have faith 
in his own ideas, 
even if everyone tells him 
they are wrong... 
Teach him to be gentle 
with gentle people, 
and tough with the tough.

Try to give my son 

the strength not to follow the crowd 
when everyone is getting on the band wagon... 
Teach him to listen to all men... 
but teach him also to filter 
all he hears on a screen of truth, 
and take only the good 
that comes through.

Teach him if you can, 

how to laugh when he is sad...
Teach him there is no shame in tears, 

Teach him to scoff at cynics 
and to beware of too much sweetness... 
Teach him to sell his brawn 
and brain to the highest bidders 
but never to put a price-tag 
on his heart and soul.

Teach him to close his ears 

to a howling mob 
and to stand and fight 
if he thinks he's right. 
Treat him gently, 
but do not cuddle him, 
because only the test 
of fire makes fine steel.

Let him have the courage 

to be impatient... 
let him have the patience to be brave. 
Teach him always 
to have sublime faith in himself, 
because then he will have 
sublime faith in mankind.

This is a big order,

but see what you can do... 
He is such a fine fellow, 
my son!


Ένα βίντεο για την κριτική σκέψη: 
http://youtu.be/oefmPtsV_w4