Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2008

Αρχαία Γ' Γυμνασίου: 1η Ενότητα (συμπληρωματικά σχόλια)

Το συγκεκριμένο κείμενο μπορεί να συνδυαστεί με τη διδασκαλία της "Ελένης" του Ευριπίδη και για τον λόγο αυτό δεν κρίνεται σκόπιμη η διεξοδική εξέταση των πτυχών του περιεχομένου του στον κλάδο της ΑΕ Γλώσσας. Παρόλα αυτά μπορεί να συζητηθεί σε ποιον βαθμό ο Ηρόδοτος υιοθετεί μια συγκεκριμένη εκδοχή στο σημείο αυτό για τον μύθο της Ελένης και με ποιον τρόπο συσχετίζει την παραλλαγή αυτή με την αντίληψή του για τους θεούς. Το γεγονός ότι συγκροτεί μια σειρά από επιχειρήματα για να στηρίξει τις απόψεις του μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα για την εξέταση ενός από τα παράλληλα κείμενα που προτείνονται στο Παράρτημα, και ειδικότερα το χωρίο από το Ἑλένης ἐγκώμιον του Γοργία.
Ο Γοργίας από τους Λεοντίνους ήταν πολύ γνωστός σοφιστής και ρητοροδιδάσκαλος (5ος /4ος αι. π.Χ.), που έζησε αρκετά χρόνια στην Αθήνα. Ο λόγος του Ἑλένης ἐγκώμιον αναπτύσσει επιχειρήματα σχετικά με το ζήτημα ενοχής – αθωότητας της Ελένης και καταλήγει στην αθώωσή της, εφόσον η ηρωίδα δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στην τέχνη του Πάρη να πείθει[1].
[1] Θα ήταν μάλιστα ουσιαστικότερη η επιλογή ενός χωρίου από το συγκεκριμένο έργο στην θέση του Α’ κειμένου της 1ης Ενότητας.
Απόδοση
(βάσει των Γλωσσικών σχολίων που παρατίθενται στο σχολικό εγχειρίδιο, σ. 100):

Γιατί έκανε όσα έκανε είτε σύμφωνα με τις επιθυμίες της Τύχης είτε σύμφωνα με τα σχέδια των θεών είτε σύμφωνα με τις αποφάσεις της μοίρας είτε επειδή απήχθη με τη βία είτε επειδή πείσθηκε με τα λόγια είτε επειδή κυριεύθηκε από έρωτα. Λοιπόν εάν ενήργησε εξαιτίας της πρώτης αιτίας, αξίζει να κατηγορήσουμε αυτόν που κατηγορεί˙ γιατί είναι αδύνατο να εμποδίσουμε τη θεϊκή θέληση με την ανθρώπινη πρόνοια. (…) Εάν λοιπόν πρέπει να αποδοθεί η κατηγορία στην Τύχη ή στον θεό, πρέπει να αθωωθεί η Ελένη από την άσχημη φήμη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: